Atma jest bezimienną,
bezpostaciową Boskością

Dyskurs Bhagawana wygłoszony dnia 30 marca 2006 r. podczas święta Ugadi (Nowy Rok m.in. w Andhra Pradeś) w holu Sai Kulwant aśramu Prasanthi Nilayam.

Draupada, aby wydać córkę Draupadi za mąż, zorganizował swajamwarę (publiczny wybór męża dla księżnej). Na dwór przybyło tysiące młodzieńców, książąt i królów, licząc na zdobycie ręki Draupadi. Podobnie jak król Dźanaka ogłosił, że wyda córkę Sitę za mąż księciu, który założy cięciwę na łuk Pana Śiwy, król Draupada przygotował matsjajantrę (urządzenie z tarczą o kształcie ryby). Postawił warunek, że rękę córki zdobędzie ten, kto zdoła trafić strzałą w oko tej ryby, obracającej się wysoko na palu, patrząc na jej odbicie w wodzie poniżej.

Nadzwyczajne cnoty Draupadi

Swego szczęścia bez powodzenia próbowało wielu dzielnych młodzieńców i książąt, którzy byli zrazu pewni swego zwycięstwa. Jednak nie było to zwykłe zadanie, które każdy mógłby wykonać. Wielu ludzi sądziło, że jest łatwe, ale w rzeczywistości tak nie było. Kiedy nikomu nie udało się trafić w oko ryby, nad całym zgromadzeniem zapadła głucha cisza. Wśród zebranych znajdowali się incognito także bracia Pandawowie. Kriszna, który również był tam obecny, spojrzał na Pandawów i uśmiechnął się. Pandawowie porozumieli się szeptem i zaraz potem Ardźuna z uśmiechem na twarzy majestatycznym krokiem podszedł do matsjajantry. Był całkowicie spokojny i opanowany. Patrząc na odbicie ryby w wodzie, wypuścił strzałę. Gdy trafiła w cel, całe zgromadzenie uniosło się z zachwytu. Wszyscy z podziwem i wielkim zachwytem patrzyli na Ardźunę. Draupada podał girlandę córce Draupadi, prosząc, by założyła ją Ardźunie.

W tym okresie Pandawowie mieszkali w domu pewnego garncarza. Gdy wracali z panną młodą, ich matka Kunti przebywała się w tym domu. Jeszcze zanim weszli do domu, powiadomili matkę, że zdobyli bardzo cenny owoc. Matka odpowiedziała z wnętrza domu, że powinni równo podzielić się tym owocem. Pandawowie zawsze byli posłuszni poleceniom matki i honorowali każde jej słowo. Weszli do środka i pozdrowiwszy matkę, przyrzekli podporządkować się jej poleceniu z religijną skrupulatnością. W ten sposób Draupadi stała się żoną wszystkich pięciu Pandawów. Pandawowie posłusznie przyjęli polecenie matki. Ale jak świat miał to przyjąć? Obowiązkiem dzieci jest być posłusznymi rodzicom, niezależnie od tego, czy świat zaakceptuje to, czy nie. Jednakże, wobec bliskich stosunków jakie łączyły pięciu braci, ludzie zaakceptowali takie współżycie.

Kiedy można uważać kobietę za swoją żonę? Nie po prostu z powodu ślubu. Można ją nazywać żoną tylko wtedy, gdy uważa się ją za połowę własnego ciała. Wielu ludzi pytało Krisznę, jak Draupadi można nazywać patiwratą (wierną małżonką), gdy jest żoną pięciu mężów. Wtedy Kriszna opisywał jej cechy, którymi zasłużyła sobie na to szlachetne miano.

Posłusznie wykonywała polecenia mężów. Nigdy nie powiedziała żadnemu z nich, że nie ma czasu, by mu usłużyć. Była zadowolona ze wszystkiego, co przynosiło jej życie. Była najwyższym przykładem czystości i nikt nie mógł jej w tym względzie dorównać.

(Wiersz telugu)

Nigdy nie prosiła o nic, co wykraczałoby poza możliwości mężów. Prawdziwie cnotliwą kobietą jest ta, która zachowuje się stosownie do stanu, w jakim znajduje się mąż. Mąż także powinien uznawać cnoty żony i tak samo się o nią troszczyć. Tylko wtedy oboje prowadzą cnotliwe i szlachetne życie.

Dharmaradźa, widząc jej cnotliwe zachowywanie się i zdolność panowania nad pięcioma zmysłami, powiedział Draupadi: Ty nie tylko należysz do nas; jesteś ucieleśnieniem fundamentalnej energii. Takie samo o niej zdanie miał również jej ojciec Draupada, który uważał ją za ucieleśnienie boskiej energii. Tylko ci, którzy osiągną panowanie nad pięcioma zmysłami i pięcioma żywiołami, mogą rządzić światem. Tylko tacy ludzie mogą znać prawdę o świecie i zachowywać się prawomyślnie. Ktoś, kto ma pełne panowanie nad zmysłami, może w życiu osiągnąć najwyższe wyżyny.

Draupadi była obdarzona wielką zdolnością rozróżniania i potrafiła odróżniać kto jest dobry, a kto zły. W tym świecie obecni są tak ludzie dobrzy, jak i źli, podobnie jak mrok i światło. Popierała wszystkich ludzi prawych i udzielała świętych pouczeń ludziom o złych intencjach, by ich przemienić. Ona nie tylko panowała nad pięcioma zmysłami i pięcioma żywiołami, ale posiadała też gruntowną wiedzę o pańća koszach (pięciu powłokach duszy) i pańća pranach (pięciu tchnieniach życiowych). Potrafiła odróżnić Atmę od anatmy (jaźń od nie-jaźni). W ten sposób ustanowiła ideał dla świata i zdobyła dobre imię.

Draupadi nauczała, że swoje obowiązki należy wypełniać z oddaniem. Nawoływała wszystkich do zapanowania nad pragnieniami i do odróżniania dobra od zła, przyswajania wszystkiego, co jest dobre i odrzucenia wszystkiego, co jest złe. Pouczała, że nigdy nie wolno zapominać o dokonywaniu dobrych uczynków i wypełnianiu swoich obowiązków. Każdy powinien wypełniać swoje obowiązki z poświęceniem i nie powinien wtrącać się do obowiązków innych osób – doradzała ludziom. Możecie mieć żonę i dzieci. Odpowiadacie za wypełnianie zobowiązań wobec nich, ale jednocześnie wszystkie pragnienia powinniście kierować na ścieżkę dobroci i prawości – powiedziała. Tak więc, stała się ideałem dla świata i wskazała wszystkim drogę prawdy. Dharmę (prawość) można praktykować tylko poprzez kroczenie drogą satji (prawdy). Satjannasti paro dharma (nie ma dharmy wyższej niż stosowanie się do prawdy). Dharma bez prawdy nie może istnieć. To ścieżka prawdy wiedzie do Boga.

Podążajcie ścieżką satji i dharmy

Każdy powinien skrupulatnie wypełniać swoje obowiązki i stosować się do dharmy. Nawet mrówka przestrzega swojej dharmy. Gdziekolwiek znajdzie pożywienie, zanosi je do swojego miejsca i zjada. Nikomu nie wyrządza krzywdy, ani nikomu nie kradnie niczego. Wszystkie ptaki i zwierzęta stosują się do swojej dharmy i zgodnie z nią żyją. Ścieżka dharmy jest ta sama dla ćimy (mrówki) i dla Brahmy. W obojgu jest obecny ten sam pierwiastek prawdy. Tę prawdę szerzyła Draupadi. Nauczała także tego, że nie powinno się stawać ofiarą sześciu wewnętrznych wrogów, mianowicie: kamy (pożądania), krodhy (gniewu), lobhy (chciwości), mohy (przywiązania), mady (pychy) i matsarji (zazdrości).

Gniew jest największym wrogiem człowieka. Ktoś skłonny do gniewu nie może postępować ścieżką dharmy, co jest sprzeczne z ludzką naturą. Nie należy niepotrzebnie wyładowywać gniewu na innych.

Osobie pałającej gniewem nie powiedzie się w żadnym przedsięwzięciu,
Popełni grzechy i będzie przez wszystkich wyśmiewana,
Opuści ją jej własna rodzina,
Straci całe bogactwo i szacunek,
Jej gniew doszczętnie ją zrujnuje.
(Wiersz telugu)

Nienawiść to inny wielki wróg człowieka. Kogo powinniście nienawidzić? Czy tych, którzy wyrządzili wam krzywdę, albo którzy nie lubią was? Nie, żadnego z nich. Powinniście nienawidzić jedynie złe cechy. Powinniście rozszerzać swoją miłość i wsparcie na tych, którzy przestrzegają satji i dharmy. Jeśli nienawidzicie satję i dharmę, w ogóle nie jesteście ludzkimi istotami. Prawda jest podstawą wszystkich cnót. Draupadi mogła doświadczać pokoju i miłości dzięki postępowaniu ścieżką prawdy. Uczyła, że należy powstrzymywać się od przemocy. Nie należy oddawać się przemocy w formie czynów, słów a nawet myśli. Podążając ścieżką prawdy, Draupadi ustanowiła najwyższy ideał dla świata.

Jak posiejecie, tak zbierzecie

Praktykując panowanie nad zmysłami, człowiek może osiągnąć w życiu wyżyny. Damayanti [córka Bhimy, króla Vidarbhy] była kobietą wielkich cnót, podobnie jak Draupadi. Zdobyła takie imię, gdyż była obdarzona damą (panowaniem nad zmysłami). Zmysły z natury są krnąbrne i trudno je opanować. Jednakże, człowiek powinien dołożyć wszelkich starań, aby je opanować i właściwie wykorzystać. Po co Bóg dał wam uszy? Czy po to, byście słuchali próżnych plotek? Nigdy nie słuchajcie niczego, co jest złe. Słuchajcie wszystko, co jest dobre. Po co Bóg dał wam język? Nie tylko po to, by zadowolić wasz zmysł smaku. Dano go wam, byście wyśpiewywali chwałę Boga. Tak jak język przyjmuje wszystko, co jest jadalne i smaczne, a odrzuca wszystko niedobre i niesmaczne, człowiek powinien przyjmować wszystko, co jest dobre, a odrzucać wszystko, co jest złe.

Ludzie myślą, że to Bóg jest sprawcą ich szczęścia i niedoli. Ale w rzeczywistości tak nie jest. Każdy jest odpowiedzialny za swoje czyny i zbiera ich skutki, tak dobre, jak i złe. Bóg jest wiecznym świadkiem i nie wtrąca się do tego. Nie daje ani szczęścia, ani smutku. Jeśli do kogoś mówicie ujmująco, on także będzie do was mówił w tak samo pełen miłości sposób. Ale jeśli mówicie w sposób arogancki, otrzymacie podobną odpowiedź. Jaka akcja, taka reakcja. Reakcja, odbicie i oddźwięk zasadzają się na waszych własnych myślach, słowach i czynach; Bóg nie odpowiada za nie. Jeśli staniecie przed lustrem, zobaczycie własne odbicie. W jaki sposób będziecie się zwracać do innych, w taki sam otrzymacie odpowiedź. Jakiekolwiek myśli będziecie mieli w głowie, takie same wrócą do was odbite z zewnątrz. Jest więc niezmiernie ważne dla człowieka, by wiedział, czy jego myśli i czyny są dobre, czy złe. Cokolwiek dobrego lub złego was spotyka, jest to skutek waszych myśli, słów i czynów. Kiedy jakaś zła myśl przychodzi wam do głowy, natychmiast ją odrzucajcie. Jeśli będziecie w ten sposób postępować, staniecie się prawdziwymi wielbicielami Boga i osiągniecie wyzwolenie.

Stawić czoło skutkom swoich czynów musi każdy, niezależnie kim jest.
Nikt nie wie, co mu przyniesie przyszłość,
Ale jedno jest pewne: każdy musi odebrać skutki swoich czynów.
Nawet potężny Rama przeżywał cierpienia rozłąki z żoną i płakał jak zwykły człowiek.
(Wiersz telugu)

Młodzi ludzie!

Dobro i zło współistnieją. Nikt nie jest w stanie ich rozdzielić. Gdy pielęgnujecie dostatecznie dużo dobra, zło w was staje się absolutnie nieznaczące. Nie ma potrzeby używania żadnej siły, by wyplenić całe zło. Jeśli zapomnicie o złu, dobro w was rozwinie się w całej pełni. Jest to przesłanie, które chciałbym wam przekazać w tym dniu. Nie sądźcie, że to ten nowy rok przyniesie wam jakieś nowe owoce. Owoce, które zyskacie, będą oparte na waszych cechach i czynach. Wszystko, co myślicie, zostanie odbite na powrót do was. Wszystko jest wynikiem waszych myśli.

Świat jest reakcją, odbiciem i oddźwiękiem

Był pewien młody pasterz, który zwykł zabierać swoje krowy na pastwisko w miejscu otoczonym przez trzy góry. Kiedyś, gdy krowy pasły się, on usiadł pod drzewem i zaczął śpiewać pieśń o chwale Boga. Gdy tak śpiewał, usłyszał echo. Pomyślał, że ktoś go naśladuje, by sobie z niego zakpić. Dlatego krzyknął w złości na niewidzialnego intruza i usłyszał taką samą odpowiedź w równie gniewnym tonie. W tym stanie gniewu wrócił do domu i nawet nie zjadł swojego posiłku. Matka spytała go, czym się tak zdenerwował. On opowiedział, co się wydarzyło. Następnego dnia matka poszła z nim i stwierdziła, że przyczyną jego niepokoju było echo jego własnego głosu. Tak samo, jeśli krytykujecie lub obrzucacie obelgami kogokolwiek, wszystko to wróci do was. Świat to nic innego jak reakcja, odbicie, oddźwięk. Cokolwiek zrobicie, wróci do was to samo, a nic innego. Jest to boskie prawo. Ci, którzy są przepełnieni miłością, wszędzie postrzegają miłość. Ci, których przepełnia nienawiść, wszędzie wokół widzą wrogów. Tak więc, miłość i nienawiść nie przychodzą z zewnątrz. Swoje źródło mają wewnątrz was. Dobro i zło, jakich doświadczacie, pochodzą z waszych własnych uczuć. Bóg nie odpowiada za żadne z nich. Bóg jest nirguna, nirandźana, sanatana (bez cech, nieskazitelny, wieczny). To tylko wasze uczucia się zmieniają. Bóg jest niezmienny.

Uczniowie i studenci!

Wszystkie wasze uczucia zostają odbijane z powrotem do was. Wszystko jest w was. Cokolwiek doświadczacie, jest to reakcja, odbicie i oddźwięk waszych myśli i uczuć. Widzicie kogoś, kto się śmieje i myślicie, że śmieje się z was. Ale jak możecie tak wnioskować? Pewnego razu słynny zapaśnik wczesnym ranem ćwiczył na drodze. W tym czasie jakaś kobieta szła z wioski, by sprzedać mleko i twaróg. Gdy spojrzał na nią, pomyślał, że śmieje się z niego. Zapaśnik w złości powiedział do kobiety: Jak śmiesz się ze mnie śmiać? Czy wiesz kim jestem? Wiesz jak jestem silny? Kobieta odrzekła: Nie śmieję się z ciebie. Jesteś dość silny, by jedną ręką zatrzymać pędzący samochód. Ale jaki pożytek z twojej siły, jeśli brak ci powściągliwości? Wszystkie nasze zapatrywania opierają się na złudnych odczuciach.

Bądźcie dobrzy, czyńcie dobro, postrzegajcie dobro

Uczniowie i studenci!

Wasze wrodzone uczucia są niewątpliwie dobre. Ale podlegają zmianom pod wpływem tego, co widzicie i słyszycie. To właśnie zewnętrzne pobudki są odpowiedzialne za zmiany waszych myśli i uczuć. Prawdę mówiąc, nie ma żadnej ludzkiej formy. W istocie, forma w ogóle nie istnieje. To wasza iluzja sprawia, że widzicie formę i nadajecie jej nazwę. Pochopnością jest myśleć inaczej. Możecie uważać, że macie wysokie wykształcenie i jesteście bardzo inteligentni. Ale jak możecie się tak określać, jeśli jesteście nieświadomi własnej prawdziwej Jaźni? Można nazwać was rzeczywiście wykształconymi tylko wtedy, gdy znacie swoją prawdziwą naturę. Jeśli nie znacie prawdy o sobie, jak możecie znać prawdę o innych?

Przede wszystkim powinniście panować nad swoim umysłem. Tylko wtedy wasze oddawanie czci i modlitwy mogą być owocne. Umysł jest podstawową przyczyną świata. Manah ewa manuszjanam karanam bandhamokszajo (umysł jest przyczyną zniewolenia i wyzwolenia człowieka). Jest stosunkowo łatwo zapanować nad ciałem, ale nie nad umysłem. Kiedy Pramila, władczyni królestwa kobiet, pojmała konia z ceremonii Aśwamedha i w bitwie pokonała Ardźunę, Ardźuna powiedział jej, że może zaaresztować jego ciało, ale nie umysł. Za pomocą wojska, broni i bomb można zawładnąć całym światem, ale nikt nie jest w stanie pojmać umysłu. Jeśli zyskacie panowanie nad umysłem, wszystko inne znajdzie się pod waszą kontrolą. Dlatego powinniście dołożyć wszelkich wysiłków, by zapanować nad umysłem. Wtedy na pewno staniecie się ideałami i wielkimi osobistościami. Przede wszystkim powinniście zrozumieć swoje błędy i próbować je skorygować. Tylko wtedy możecie aspirować do miana mumukszu (duchowy aspirant). Możecie popełniać błędy świadomie lub nieświadomie. Zaraz gdy zrozumiecie swój błąd, powinniście odczuwać skruchę. Skrucha jest prawdziwym zadośćuczynieniem. Tędy wiedzie królewski trakt do boskości. Niewiele jest pożytku z odprawienia pudźy, wrat i jadźni (obrządków) bez żalu i zadośćuczynienia.

Dźantunam nara dźanma durlabham (spośród wszystkich żywych istot ludzkie narodziny są najrzadsze). Osiągnąć ludzką postać nie jest łatwo. Człowiek nie jest zwykłym śmiertelnikiem. Jest zaprawdę boski. Dajwam manusza rupena (Bóg jest w ludzkiej postaci). Jeśli robicie lub myślicie coś złego, nie jesteście boscy. Przede wszystkim powinniście stać się dobrymi ludźmi. Bądźcie dobrzy, czyńcie dobro, postrzegajcie dobro. Oto droga do Boga.

Rozwińcie cechy Ramy i Sity

Uczniowie i studenci!

Przede wszystkim musicie panować nad umysłem. Ofiarujcie swój umysł Bogu. On może zrobić dla was wszystko. Miejcie niewzruszone oddanie Bogu z mocnym przekonaniem, że On jest wszędzie.

Nie miejcie wątpliwości, że Bóg jest tutaj, a tam Go nie ma. Jest wszędzie tam, gdzie Go szukacie.

(Wiersz telugu)

Gdzie jest Bóg? Sarwatah pani padam tat sarwato 'kszi-śiro-mukham, sarwatah śrutimal loke sarwam awritja tiszthati (mając wszędzie swoje ręce, stopy, oczy, głowy, usta i uszy, przenika On wszystko, cały wszechświat). Zwykli ludzie nie są zdolni rozpoznać tej prawdy. Bóg jest obecny we wszystkich istotach, zarówno w małych owadach, takich jak mrówka, jak i wielkich zwierzętach, takich jak słoń czy lew. Jest w ziarenku piasku i cząstce cukru.

Spełniajcie swoje obowiązki szczerze i z oddaniem Bogu. Wcielajcie swoją wiedzę w życie i zdobywajcie dobre imię. Nigdy nie wzbraniam nikomu studiowania. Ale wraz z nabywaniem wiedzy świeckiej powinniście nabywać wiedzę duchową. Bardzo ważne są właściwe dociekanie rozumem i czystość serca.

Studenci!

Zakończyliście pełen akademicki rok nauki i teraz udacie się do domów na wakacje. Będziecie wyglądali swoich wyników i szukali miejsca zajętego na liście zakwalifikowanych kandydatów. Większą wagę przykładajcie jednak do przejrzenia własnego serca, niż tej listy. Jeśli rzeczywiście dobrze napisaliście te egzaminy, na pewno znajdziecie swój numer. Z drugiej strony, jeśli nie napisaliście ich dobrze, nie powinniście być zachwyceni, nawet gdy znajdziecie się na liście tych, którzy zdali. Liczba pozytywnych ocen nie jest aż tak ważna. Ważne jest, abyście stali się człowiekiem numer jeden (głośne oklaski).

Dziś rano studenci śpiewali pieśń niosącą przesłanie, że trzeba mieć takiego syna jak Rama i córkę jak Sita. Możecie mieć ambicję posiadania syna jak Rama i córki jak Sita. Ale jak może się to spełnić, gdy macie demoniczne cechy Rawany i Śurpanakhi? Jeśli chcecie syna takiego jak Rama, powinniście podążać za dharmą tak jak On. Jeśli marzycie o córce takiej jak Sita, powinniście mieć cnoty ukazane przez Sitę. Niezależnie do jakiej postaci aspirujecie, sami powinniście pielęgnować te same cechy, które ona posiadała. Tylko wtedy możecie osiągnąć harmonię, tolerancję i pokój. Skąd pochodzi pokój? Pokój leży w panowaniu nad zmysłami. Jeśli nie potraficie zapanować nad zmysłami, nie osiągniecie pokoju. Jeśli chcecie być pełni pokoju, musicie przyswoić sobie cechy spokoju i opanowania. Niech krytykuje was, obraża czy uderzy ktokolwiek; wy jednak powinniście pozostać opanowani. Gdy ktoś was krytykuje, nie bierzcie sobie tego do serca. Pomyślcie, że jego język wydał jakiś dźwięk. Wy z tym nie macie nic wspólnego. Gdy przyjmiecie te rzucane na was obelgi, one będą miały na was wpływ. W przeciwnym wypadku, nie będziecie niepokojeni. Nawet jeśli ktoś was pobije, uznajcie że pobił wasze ciało, a nie was. W rzeczywistości, nikt nigdy nie może wyrządzić wam krzywdy, gdyż nie jesteście ciałem. Jeżeli będziecie mieli tego rodzaju silne przeświadczenie, nie będziecie się złościć, ani nienawidzić nikogo, nawet tych, którzy was obrażają lub atakują. Z tego powodu mocne przekonanie jest bardzo ważne dla pokoju.

W modlitwie ofiarujcie Bogu swoje serce

Draupadi była głęboko oddana Krisznie. Modliła się do Niego tak: O Kriszno! Dzień i noc oddaję Ci cześć. O Panie! Miej miłosierdzie i ochraniaj mnie. Jeśli Ty będziesz miał dla mnie współczucie, wtedy w życiu nie będę niepokoić się o nic. Draupadi w życiu stawiała czoło wielu wyzwaniom i skrajnym próbom, ale jej oddanie Krisznie pozostało niewzruszone. Tjagaradźa powiedział: O Panie! Modliłem się do Ciebie nieprzerwanie, dlaczego więc skąpisz mi swojej miłości i współczucia? Czegóż to Ci nie ofiarowałem?

Oddałem Ci moje bogactwa, moją rodzinę i wszystko. Teraz, proszę, przyjdź mi na ratunek. Tylko w Tobie szukam schronienia.

(Śloka w sanskrycie)

Gdy modlicie się, same słowa nie wystarczą. W modlitwie powinniście ofiarować Bogu swoje serce.

Człowiek ma imię i formę, ale Atma wykracza poza obie te rzeczy. Nie ma ani imienia, ani formy. Ludziom podobają się pewne szczególne imiona i formy. Nie można wierzyć w wiele imion i form, ale na pewno można mieć wiarę w bezpostaciowy pierwiastek Atmy, który jest obecny w każdym. Na Atma sakszi (moja Atma jest świadkiem); to popularne powiedzenie w języku telugu pokazuje, że ludzie wierzą w Atmę. Z tego powodu słowo Atma jest powszechnym imieniem dla wszystkich. Niektórzy mogą modlić się do Ramy, inni do Kriszny. Imion i form jest wiele, ale Boskość jest jedna. Atma to bezimienna, bezpostaciowa boskość. Jeśli będziecie wielbić taki bezpostaciowy i bezimienny boski pierwiastek, z pewnością osiągniecie Boskość.

(Bhagawan zakończył Dyskurs bhadźanemPrema mudita manase kaho.”)

[Z Sanathana Sarathi, May 2006, tłum. KMB; 2006.05.21]